Dundun (Malinké: dunun) także doundoun
Jest bębnem cylindrycznym pochodzącym z Afryki Zachodniej a dokładnie z środkowowschodniej części Gwinei regionów Kankan - Gberedou i Hamana zamieszkiwane przez lud Malinke. Wykonany z jednego kawałka pnia z membraną z obu stron ze skóry krowiej lub koziej (bębny ludu Khassonke z Mali). Membrany posiadają tradycyjny naciąg liną, dawniej używano zwierzęcego jelita lub skóry. Tradycyjnym drewnem z jakiego wykonywano kiedyś dunduny pochodziło z drzewa sandan, w dzisiejszych czasach te drzewo to już rzadkość a dunduny wykonuje się głównie z drewna jakie robi się też djembe. Wielką już rzadkością są bębny dundun które zostały wykonane z poszanowaniem wioskowej tradycji czyli bez użycia piły elektrycznej (ścinane i cięte na odpowiednie kawałki ręcznie siekierą) z okazji pogrzebu najstarszego w wiosce lub mistrza djembe. Z tego samego drzewa (sandan) robiło się trumnę i bębny dundun na ceremonię pogrzebową. Grany jest w trakcie tej czynności rytm Nunakabolo. ("Nuna"-kowal).
Tradycyjnie gra się na dundunach stawiając bęben poziomo w pozycji horyzontalnej. Ręką przewodnią uderza się drewnianej pałką (kala) a drugą ręką gra się w tym czasie na przywiązanym do naciągu bębna dzwonku (kenken) używając metalowego pręta (kenken kala) lub pierścienia (kudu). Zanim w Gwinei pokazało się metal grano na dundunach bez dzwonków w pozycji wertykalnej uderzając pałką z góry w membranę i drugą pałką w bok w rant bębna, nazywa się ten sposób gry dundun g'boro. W wersji baletowej (unowocześnionej, popularnej w Senegambii oraz w stolicy Gwinei w Konakry) gra jeden muzyk dwoma pałkami na wertykalnie ustawionym zestawie, złożonym z trzech lub czterech dundunów. Często w orkiestrze łączy się wersje tradycyjne z baletowymi, zwiększając w ten sposób całe spektrum bazy rytmicznej. Bębny dundun "nowoczesne" posiadają obręcze metalowe natomiast bębny dundun wykonywane tradycyjnie wykonuje się bez użycia metalu.
Cały zestaw składa się z trzech bębnów:
DUNDUNBA (dununba, dunungba, dundun)
Pochodzenie nazwy dundun- Dundun jest to pył unoszący się z ziemi w trakcie tańca.
Największy rozmiarem dundun, który dostarcza basowego brzmienia orkiestrze bębniarskiej. Jego melodia oplata i niejako zawiera w sobie melodię graną przez sangban. W tradycyjnych rytmach gwinejskich zazwyczaj on pierwszy zaczyna swoją "rozmowę" jak i on ją kończy. Tworzy w ten sposób tło, na którym sangban może się wypowiedzieć, nadając wraz z kensedeni ostateczny kształt danemu rytmowi i melodii bębnów. Oczywiście są pewne wyjątki i rytmy gdzie sangban zaczyna równo lub przed dununbą a kończy swoją frazę nawet po niej.
SANGBAN
Pochodzenie nazwy sangban - Sangban znaczy drzewo rosnące na już nie używanym polu o nazwie Sandan
Średni co do wielkości a zarazem najważniejszy dundun w muzyce ludu Malinke. On określa rytm, który w danej chwili jest grany, daje sygnały prowadzące orkiestrę za tancerzem poprzez dany utwór muzyczny. Sangban podobnie jak dununba może grać wiele wariacji, dodając urozmaicenia do melodii macierzystej, co powoduje, że rytm cały czas się zmienia mimo, że w tle ciągle brzmi melodia, od której sangban zaczął grać swój rytm.
KENKENI (kensedeni lub dundundeni w regionie Gberedou)
Pochodzenie nazwy kensedeni. Kensedeni (w malinke kenseredi) czyli mały bęben dundun, nazwa pochodzi od wokalizacji rytmu który grany jest w rytmie Kon (dununba) ...ken se den, ken se den.
Jest to najmniejszy z bębnów dundun, jego fraza jest najkrótsza i pełni rolę stałego punktu odniesienia, uzupełniając jednocześnie melodię rytmu. Kensedeni nie wykonuje wariacji. Muzyk grający na tym bębnie w danym rytmie, gra niezmiennie tę samą melodię. Tradycyjnie w regionie Gberedou w Gwinei nie zawsze grano na kensedeni, zastępowały ten instrument często klaszczące dziewczyny i tancerki.
